6 Şubat depremlerindeki büyük yıkımın ardından ekonomisi can çekişen Malatya’da kayısı fiyatları hâlâ belirsiz.
Kentin gurur kaynağı kayısıdaki büyük belirsizlik nedeniyle çiftçiler isyan etti. Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO) mevkiinde toplanan emekçiler seslerini duyurmaya çalıştı.
Tüm Üretici Köylü Sendikası Genel Merkez Yetkilisi Bayram Adil Aktaş’ın konuşmasından önce bir çiftçinin isyanı yürekleri dağladı.
Emekçi, Malatya’nın vekillerinin seslerini duymadığını belirtip şunları söyledi:
- “Ülkenin her tarafında farklı farklı taban fiyatları açıklanırken neden Malatya’da kayısı taban fiyatı açıklanmıyor? Çay ve fındık fiyatı açıklanıyor ama kayısı neden açıklanmıyor? Nerede Malatya’ın vekilleri nerede? AK Parti’nin milletvekileri nerede? CHP’nin milletvekilleri nerede? Sahipsiziz. Sahipsiziz, artık yeter. Bıçak kemiğe dayandı. Yeter, yeter, yeter”
Sendika yetkilisi Aktaş da şunları dile getirdi:
“TEFECİ ZİHNİYETLİ…”
“2024 itibarıyla kayısı üreticileri zor bir dönemden geçmektedir. Ürün fiyatlarının düşük olması ve üretim girdilerinin artması üreticilerin ekonomik olarak sıkıntılar yaşamasına yol açmaktadır. Geçtiğimiz yıl yaşadığımız deprem felaketi nedeniyle yaralarımız henüz sarılmamışken, acılarımız tazeyken bu yıl da Malatya’da kayısı fiyatlarının beklenenin altında kalması üreticiler arasında çok büyük bir hayal kırıklığı yaratmıştır. Piyasa koşulları, artan üretim zorlukları, piyasada kayısı fiyatlarını manipüle etmeye çalışan 3- 5 tane kendini bilmez tüccar ve tefeci zihniyeti kişilerin müdahaleleri kayısının fiyatını düşürmüş ve çiftçilerin emeklerini olumsuz olarak etkilemiştir. Kayısı fiyatlarının düşmesi özellikle küçük ölçekli üreticileri zor duruma sokmuş, emeklerinin karşılığını alamamalarına yol açmıştır.”
“TMO KILINI KIPIRDATMADI”
“Hal böyleyken çiftçi dostu olarak bilinen ve üreticinin yanında yer alması gereken Toprak Mahsulleri Ofisi bu konuda şu ana kadar kılını kıpırdatmamıştır. Ulusal basından, televizyonlardan gördüğümüz kadarıyla Fisko Birlik olsun, Fındık Birliği olsun, Toprak Mahsulleri, ÇAYKUR olsun bu konuda taban fiyatı açıklamış ve üreticiyi zor durumda bırakmamıştır. Fakat Malatya’da her ne hikmetse gelinen şu güne kadar Toprak Mahsulleri Ofisi, bir adım dahi atmamıştır. Açıklanmayan taban fiyatları nedeniyle Malatya kayısı üreticileri zor durumda bırakılmıştır”
“BİR AN ÖNCE EL ATIN”
“Gübre, ilaç, su ve enerji gibi tarım girdilerinin fiyatları son yıllarda ciddi şekilde yükselmiştir. Özellikle gübre ve ilaç fiyatlarındaki artış çiftçilerin maliyetlerini katlamış; üretim süreçlerini zorlaştırmıştır. Ayrıca işçilik maliyetlerinin artması kayısı üreticilerinin kar marjlarını daha düşürmüştür. Geçen yıl itibariyle kayısıda çalışan işçilerin bir günlük yevmiyesi 450 lirayken bu yıl bin 200 lira sınırlarına dayanmıştır. Geçen yıl 2023 kuru kayısının ortalama fiyatı en düşük 160,73 TL iken bu yıl kuru kayısı fiyatlarıyla adeta dalga geçilmekte ve üreticiler perişan edilmektedir. Motorinin litre fiyatı geçen yıl mart ayında 19 lira 61 TL’den satılırken an itibariyle 46 lira sınırına dayanmıştır. Gübreden yakıta diğer girdilere işçiliğe varınca kadar bütün kalemlerde yaşanan artış karşısında üreticiler ürettikleri kayısının ederini alamadıkları gibi ürünlerini ucuza satmak durumunda bırakılmaktadırlar. İlgililerin ve yetkililerin bu konuya bir an önce el atmaları ve çözüm bulmaları gerekmektedir”
ÇİFTÇİLER TALEPLERİNİ TEKER TEKER SIRALADI
”Kayısıda taban fiyatının bir an önce belirlenmesini istiyoruz. Üreticilerin borçlarının faizsiz olarak ertelenmesini ve üreticilere faizsiz kredi verilmesini istiyoruz. Üreticilerin kullandıkları mazotta, gübrede, ilaç da ÖTV’nin kaldırılmasını talep ediyoruz. Malatya kayısı üreticileri yalnız değildir. Bu ilk etkinlik olmasına karşın, katılan sizlere gerçekten teşekkür ediyorum. Bir kişi dahi olsa yine gelip basın açıklamamızı yapacaktık. Bu bir başlangıç, devam edecek ta ki yetkiler sesimiz duyuncaya kadar. Çocuklarımız yatağa aç girmeyince kadar bizim etkinliklerimiz devam edecek.”